ขอบเขตและวิธีการศึกษาทางรัฐศาสตร์ กลุ่ม 2

การศึกษาวิชารัฐศาสตร์ นับแต่สมัยโบราณจนถึงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 ยังไม่มีลักษณะเป็นศาสตร์ที่แท้จริง หากเป็นเพียงการรวบรวมความคิดของปราชญ์ทางสังคมที่แล้วๆ มา ความคิดและความสนใจของปราชญ์เหล่านั้น ได้แก่ ปัญหาสำคัญๆ ของสังคมในแต่ละยุคแต่ละสมัย ทำให้เนื้อหาสาระวิชาการเมืองมีขอบเขตของการศึกษาที่กว้างขวางมาก เนื่องจากได้รวบรวมเอาความรู้เกี่ยวกับเรื่องราวสารพัดอย่างไว้มากเกินไป ในระยะหลังๆ การศึกษาวิชารัฐศาสตร์จึงยังคงอยู่ในภาวะของการแสวงหาความเป็นเอกลักษณ์ของตนเอง เพื่อที่จะยกฐานะของตนให้เป็นศาสตร์สาขาหนึ่งที่มีหลักแห่งความรู้ที่เป็นลักษณะวิชาของตนโดยเฉพาะ โดยอาศัยวิธีการทางวิทยาศาสตร์มากขึ้นมิใช่เป็นเพียงศาสตร์ประยุกต์ ที่นำแนวความคิดในวิชาอื่นๆ มาศึกษาสถาบันทางการเมืองต่างๆ จากความพยายามดังกล่าวนี้ ทำให้วิชารัฐศาสตร์มีแนวโน้มที่จะมีลักษณะเป็นศาสตร์ในทางวิเคราะห์ ที่ยึดถือทฤษฎีเป็นแนวทางในการศึกษาวิจัยมากขึ้น แทนที่จะยึดปัญหาของสังคมที่เกิดขึ้นในทางปฏิบัติเป็นหลักแห่งความสนใจ วิวัฒนาการของการศึกษาวิชารัฐศาสตร์แบ่งออกได้เป็น 4 ระยะ ด้วยกัน คือ 1. สมัยที่ศึกษาเกี่ยวกับปรัชญาทางศีลธ...

วิชารัฐศาสตร์ก็มีการแยกเป็นแขนงวิชาเฉพาะ ( Specialization) เพื่อผู้ศึกษาจะได้ทำการศึกษาให้ลึกซึ้งต่อไป ซึ่งในที่นี้จะขอแบ่งออกเป็น 6 สาขา คือ   1. การเมืองการปกครอง ( Politics and Government) คือ การศึกษาเกี่ยวกับสถาบันทางการเมืองต่างๆ การแบ่งอำนาจระหว่างนิติบัญญัติ บริหาร และตุลาการ ศึกษารัฐบาลกลางและรัฐบาลท้องถิ่น ซึ่งเน้นไปทางโครงร่างของการปกครอง และยังรวมถึงความสำคัญของพรรคการเมืองที่มีบทบาทต่อรัฐ รวมไปถึงการศึกษาประชามติและกลุ่มผลประโยชน์ต่างๆ ด้วย 2. ทฤษฎี / ปรัชญาทางการเมือง ( Political Theory / Philosophy) คือ การมุ่งศึกษาปรัชญาที่เกี่ยวกับการเมืองการปกครองตั้งแต่สมัยโบราณจนมาถึงปัจจุบัน ปรัชญาการเมืองเป็นเหมือนหลักการเหตุผล และความยึดมั่นของรัฐซึ่งย่อมแตกต่างกันไป การศึกษาก็เพื่อจะได้เรียนรู้เข้าใจทั้งจุดมุ่งหมาย ( Ends) และวิถีทาง ( Means) ของแต่ละปรัชญาดังกล่าว โดยแสวงหาเหตุและผลนำมาปฏิรูปความคิดและการปฏิบัติทางด้านการปกครอง ให้ได้รูปแบบที่ดีขึ้นจากตัวอย่างของความบกพร่องของรัฐอื่นๆ 3. การเมืองการปกครองเปรียบเทียบ ( Comparative Politics) มุ่งการศึกษาถึงการปก...

แม้ในปัจจุบันนักรัฐศาสตร์ต่างยังไม่อาจหาข้อยุติได้ว่าการศึกษารัฐศาสตร์ควรมีขอบข่ายวิชาครอบคลุมไปในเรื่องขอบข่ายอะไรบ้างและควรศึกษาอย่างไร ซึ่งเป็นเรื่องของวิธีการศึกษาวิชารัฐศาสตร์ และผู้เขียนเอกสารบรรยายก็มิได้มุ่งประสงค์ที่จะชี้ข้อสรุปเช่นนั้น ดังจะเห็นได้จากขอบข่ายการศึกษาวิชานี้ที่ได้ยกมาให้เห็นอย่างค่อนข้างหลากหลายแต่อย่างไรก็ดี หากพิจารณาในทางหนึ่ง ไม่ว่าขอบข่ายของการศึกษารัฐศาสตร์จะเป็นไปในแบบใด ต่างก็เน้นไปที่ความมุ่งหมายของการศึกษารัฐศาสตร์อย่างน้อย 2 ประการ คือ ( 1) เพื่อแสวงหาความเป็นศาสตร์ทางการเมือง และ ( 2) แสวงหาหนทางไปสู่ความมีชีวิตที่ดีของมนุษย์ในสังคม ด้วยกันทั้งสิ้น การศึกษาวิชารัฐศาสตร์หรือแขนงวิชารัฐศาสตร์นั้น ได้มีนักวิชาการทั้งต่างประเทศและนักวิชาการด้านรัฐศาสตร์ไทยได้จำแนกแยกย่อยขอบเขตของวิชารัฐศาสตร์ไว้หลายแขนง เช่นที่ เดชชาติ วงศ์โกมลเชษฐ์ ( 2508, 10-11) ได้จำแนกขอบเขตการศึกษารัฐศาสตร์เพื่อความสะดวกและประโยชน์ในการวิจัย ออกเป็น 6 แขนงประกอบด้วย 1. ทฤษฎีการเมืองและประวัติความคิดทางการเมือง ( Political theory and History of political thought) กลุ่มนี้วิจ...

GS44304  วิชาขอบเขตและวิธีการศึกษาวิชารัฐศาสตร์ (Scope and Approaches in Political Science) พลเรือตรี รองศาสตราจารย์ทองใบ   ธีรานันทางกูร และดร.กรุณา  มธุลาภรังสรรค์ สมาชิกในกลุ่มที่ 2 1.   นางสาวสุกัญญา  ปัถวี   รหัสนักศึกษา  6020350332012 2.   นางสาวอัญชลี  วงศ์ชู     รหัสนักศึกษา  6020350332013 3.   นายธรรมนิตย์  อุดแก้ว รหัสนักศึกษา  6020350332017 4.   ด.ต.มานิจ  สัตยาคุณ    รหัสนักศึกษา  6020350332020